ÇOKLU EVREN TÜRLERİ

ÇOKLU EVREN TÜRLERİ

Çoklu evren, evrenimizin tek evren olmadığı ve birbirine paralel birçok evrenin var olduğunu öne süren bir teoridir. Çoklu evren teorisi içindeki bu farklı evrenlere paralel evrenler denir. Çoklu evren görüşüne çeşitli farklı teoriler destek vermektedir. Gelin bu farklı evren görüşlerine bir göz atalım.

Çoklu evren, evrenimizin tek evren olmadığı ve birbirine paralel birçok evrenin var olduğunu öne süren bir teoridir. Çoklu evren teorisi içindeki bu farklı evrenlere paralel evrenler denir. Çoklu evren görüşüne çeşitli farklı teoriler destek vermektedir. Gelin bu farklı evren görüşlerine bir göz atalım.

Öncelikle şunu belirtelim. Fizikçilerin tamamı çoklu evrenlerin varlığına inanmıyor. İnananların da çok azı bu farklı evrenlerle iletişim kurulabileceğine inanıyor. Farklı görüşlere dayan paralel evrenlerin nasıl oluşmuş olabileceğini inceleyelim.

1. seviye

Eğer yeteri kadar uzağa giderseniz, evinize dönmüş olursunuz.

Paralel evrenler fikri temel olarak, uzayın o kadar büyük olduğunu ve olasılık kurallarının, başka bir yerde kesinlikle Dünya'ya tıpatıp benzeyen başka gezegenler olduğunu ima ettiğini söyler. Aslında, sonsuz bir evrende sonsuz sayıda gezegen olur ve bunlardan bazılarında yaşanan olaylar, bizim Dünya'dakilerle neredeyse aynı olur.

Bu diğer evrenleri görmüyoruz çünkü kozmik görüşümüz ışık hızıyla, yani nihai hız sınırıyla sınırlıdır. Işık, yaklaşık 14 milyar yıl önce büyük patlama anında seyahat etmeye başladı, bu nedenle yaklaşık 14 milyar ışık yılından daha uzağı göremeyiz (uzay genişlediğinden biraz daha uzağı görebiliriz). Bu uzay hacmi Hubble hacmi olarak adlandırılır ve gözlemlenebilir evrenimizi temsil eder.

Seviye 1’de paralel evrenlerin varlığı iki varsayıma bağlıdır:

Evren sonsuzdur (veya neredeyse sonsuzdur).

Sonsuz bir evrende, Hubble hacmindeki parçacıkların her bir olası konfigürasyonu birçok kez gerçekleşir. Bu da bize birden fazla bizimki bir dünyanın olabileceğini söyler.

Seviye 1 paralel evrenler gerçekten varsa, bunlara ulaşmak neredeyse (ama tamamen değil) imkansızdır. Birincisi, nerede arayacağımızı bilemeyiz çünkü tanım gereği, Seviye 1 paralel evrenler o kadar uzaktadır ki, bizim onlardan veya onların bizden hiçbir mesaj alamayız. (Unutmayın, sadece kendi Hubble hacmimizden mesaj alabiliriz ve Hubble Hacmi görülebilir evrenle sınırlıdır.)

 

2.Seviye

Yeterince uzağa giderseniz, harikalar diyarına düşersiniz

Seviye 2 paralel evrende, uzayın bazı bölgeleri enflasyon aşamasını sürdürmektedir. Bu evrenlerde enflasyon aşamasının devam etmesi nedeniyle, bizimle diğer evrenler arasındaki uzay, kelimenin tam anlamıyla ışık hızından daha hızlı genişlemektedir ve bu nedenle, bu evrenlere ulaşmak tamamen imkansızdır.

Seviye 2 paralel evrenlerin var olabileceğine inanmak için iki olası teori vardır: sonsuz enflasyon ve ekpyrotik teori.

(Ekpirotik evren, evrenin büyük ölçekli yapısının kökenini açıklayan erken evrenin kozmolojik bir modelidir.)

Sonsuz enflasyonda, erken evrenin vakum enerjisindeki kuantum dalgalanmalarının her yerde balon evrenlerin oluşmasına neden olduğunu ve bunların farklı hızlarda enflasyon aşamalarından geçerek genişlediğini hatırlayın. Bu evrenlerin başlangıç koşullarının maksimum enerji seviyesinde olduğu varsayılır, ancak en az bir varyant olan kaotik enflasyon, başlangıç koşullarının kaotik olarak herhangi bir enerji seviyesi olarak seçilebileceğini ve bunun maksimum seviyesi olmayabileceğini ve sonuçların aynı olacağını öngörür.

 

3.Seviye :

Olduğunuz yerde kalırsanız, kendinizle karşılaşırsınız

Seviye 3 paralel evren, kuantum fiziğindeki çoklu evren yorumunun (MWI) bir sonucudur ve bu yorumda, kuantum dalga fonksiyonunda bulunan her bir kuantum olasılığı, bazı gerçekliklerde gerçek bir olasılık haline gelir. Ortalama bir insan (özellikle bilim kurgu hayranları) “paralel evren” dediğinde, muhtemelen Seviye 3 paralel evrenleri kasteder.

Seviye 3 paralel evrenler, bizim evrenimizle aynı uzay ve zamanda yer aldıkları için diğerlerinden farklıdır, ancak yine de onlara erişmenin bir yolu yoktur. Seviye 1 veya Seviye 2 evrenlerle hiçbir zaman temas kurmadınız ve kurmayacaksınız (varsayıyoruz), ancak Seviye 3 evrenlerle sürekli temas halindesiniz — hayatınızın her anı, verdiğiniz her karar, “şimdiki” benliğinizin birbirinden habersiz olan sonsuz sayıda gelecek benliğe bölünmesine neden oluyor.

Dört tür evrenden, Seviye 3 paralel evrenler, sicim teorisiyle doğrudan en az ilgisi olanlardır.

 

Seviye 4:

Gökkuşağının ötesinde, sihirli bir ülke var.

Seviye 4 paralel evren, en tuhaf yer (ve en tartışmalı tahmin) çünkü bizim evrenimizden temel olarak farklı matematiksel doğa kanunlarına tabidir. Kısacası, fizikçilerin kağıt üzerinde hesaplayabildikleri her evren, matematiksel demokrasi ilkesine göre var olur: Matematiksel olarak mümkün olan her evren, gerçekten var olma olasılığına sahiptir.

22.10.2025 15:31:04
Levent ASLAN

LEVENT ASLAN

Yazar

İlginizi çekebilecek diğer içerikler

ALTI ADIMDA SENARYO YAZMAK BİLİMSEL

ALTI ADIMDA SENARYO YAZMAK

BİR YAZAR OLARAK TIKANMAK BİLİMSEL

BİR YAZAR OLARAK TIKANMAK

HİPNOZ NEDİR? BİLİMSEL

HİPNOZ NEDİR?

DÜNYADA DOĞMAMIŞ OLABİLİRİZ BİLİMSEL

DÜNYADA DOĞMAMIŞ OLABİLİRİZ

NASA BİR DOKTORU UZAY İSTASYONUNA IŞINLADI BİLİMSEL

NASA BİR DOKTORU UZAY İSTASYONUNA IŞINLADI

EVRENIN AKIL ALMAZ GIZEMLERINDEN KARA DELİKLER BİLİMSEL

EVRENIN AKIL ALMAZ GIZEMLERINDEN KARA DELİKLER

PROVİTAMİN D3'Ü ARTTIRILMIŞ DOMATES BİLİMSEL

PROVİTAMİN D3'Ü ARTTIRILMIŞ DOMATES

UYDULARI YÖRÜNGEDEN ÇIKARMAK İÇİN ALTERNATİF ÇÖZÜM BİLİMSEL

UYDULARI YÖRÜNGEDEN ÇIKARMAK İÇİN ALTERNATİF ÇÖZÜM

HİPER KOVAN TAŞIMA SİSTEMİ İÇİN DİJİTAL DEMİRYOLU SİNYALİZASYONU BİLİMSEL

HİPER KOVAN TAŞIMA SİSTEMİ İÇİN DİJİTAL DEMİRYOLU SİNYALİZASYONU

MARS’TAKİ İLK İNSAN KOLONİSİNİN ENERJİ SEÇİMİ,  NÜKLEER Mİ GÜNEŞ Mİ OLMALI? BİLİMSEL

MARS’TAKİ İLK İNSAN KOLONİSİNİN ENERJİ SEÇİMİ, NÜKLEER Mİ GÜNEŞ Mİ OLMALI?

ÖLÜMDEN SONRA YENİDEN CANLANMAK MÜMKÜN MÜ? BİLİMSEL

ÖLÜMDEN SONRA YENİDEN CANLANMAK MÜMKÜN MÜ?

ALZHEIMER GENİ BEYNİ NASIL TAHRİP EDİYOR BİLİMSEL

ALZHEIMER GENİ BEYNİ NASIL TAHRİP EDİYOR

KURT DELİĞİ TEORİSİ NEDİR? BİLİMSEL

KURT DELİĞİ TEORİSİ NEDİR?

GALAKSİ MERKEZİNDEKİ KARADELİKTEN YAYILAN GİZEMLİ IŞIK PATLAMALARI BİLİMSEL

GALAKSİ MERKEZİNDEKİ KARADELİKTEN YAYILAN GİZEMLİ IŞIK PATLAMALARI

HAWKING IŞIMASI VE KARADELİKLER BİLİMSEL

HAWKING IŞIMASI VE KARADELİKLER

NEDEN KARANLIK MADDE VE KARANLIK ENERJİ HAKKINDA HİÇ BİR ŞEY BİLMİYORUZ? BİLİMSEL

NEDEN KARANLIK MADDE VE KARANLIK ENERJİ HAKKINDA HİÇ BİR ŞEY BİLMİYORUZ?

EPİGENETİK BİLGİ KAYBI YAŞLANMAYI HIZLANDIRSA DA RESTORASYON BUNU TERSİNE ÇEVİREBİLİR BİLİMSEL

EPİGENETİK BİLGİ KAYBI YAŞLANMAYI HIZLANDIRSA DA RESTORASYON BUNU TERSİNE ÇEVİREBİLİR

UÇANGÖZ ROBOT VE ONU PROGRAMLAMAK İSTEYEN SİZ BİLİMSEL

UÇANGÖZ ROBOT VE ONU PROGRAMLAMAK İSTEYEN SİZ

TCG ANADOLU, TÜRK DENİZ KUVVETLERİNE YENİ BİR GÜÇ BİLİMSEL

TCG ANADOLU, TÜRK DENİZ KUVVETLERİNE YENİ BİR GÜÇ

ATOMLAR GERÇEKTEN BİRBİRİNE DOKUNABİLİR Mİ? BİLİMSEL

ATOMLAR GERÇEKTEN BİRBİRİNE DOKUNABİLİR Mİ?

ATOM VE ATOMLA İLGİLİ İLK TEMEL BİLGİLER BİLİMSEL

ATOM VE ATOMLA İLGİLİ İLK TEMEL BİLGİLER

YAPAY ZEKÂ ASKERİ SİMÜLASYON TESTİNDE İNSAN OPERATÖRÜ ÖLDÜRDÜ BİLİMSEL

YAPAY ZEKÂ ASKERİ SİMÜLASYON TESTİNDE İNSAN OPERATÖRÜ ÖLDÜRDÜ

ÇİN TORYUM NÜKLEER SANTRALİNİ İŞLETMEYE AÇTI BİLİMSEL

ÇİN TORYUM NÜKLEER SANTRALİNİ İŞLETMEYE AÇTI

İNSAN BEYNİNİN BUGÜNE KADAR YAPILMIŞ EN BÜYÜK HARİTASI ÇIKARILDI BİLİMSEL

İNSAN BEYNİNİN BUGÜNE KADAR YAPILMIŞ EN BÜYÜK HARİTASI ÇIKARILDI

HAYATIMIZDAKİ GİZLİ TEHLİKE BİLİMSEL

HAYATIMIZDAKİ GİZLİ TEHLİKE

RUS FİZİKÇİ NIKOLAI A. KOZYREV İLE ETER VE ZAMAN BİLİMİ BİLİMSEL

RUS FİZİKÇİ NIKOLAI A. KOZYREV İLE ETER VE ZAMAN BİLİMİ

KOZYREV AYNALARI İLE GELECEĞİ GÖRMEK BİLİMSEL

KOZYREV AYNALARI İLE GELECEĞİ GÖRMEK

DOĞUDAN YÜKSELEN YAPAY GÜNEŞ BİLİMSEL

DOĞUDAN YÜKSELEN YAPAY GÜNEŞ

NÜKLEER FÜZYON NEDİR? BİLİMSEL

NÜKLEER FÜZYON NEDİR?

BEYİN NASIL ÇALIŞIR? BİLİMSEL

BEYİN NASIL ÇALIŞIR?

DIKSON KÖYÜ DENEYLERİ BİLİMSEL

DIKSON KÖYÜ DENEYLERİ

ORAK HÜCRELİ ANEMİ HASTALIĞI VE GENETİK TEDAVİ YÖNTEMİ BİLİMSEL

ORAK HÜCRELİ ANEMİ HASTALIĞI VE GENETİK TEDAVİ YÖNTEMİ

BU AY'DA BİR GARİPLİK VAR BİLİMSEL

BU AY'DA BİR GARİPLİK VAR

EDGAR ALLAN POE BİLİMSEL

EDGAR ALLAN POE

H.P. LOVECRAFT BİLİMSEL

H.P. LOVECRAFT

BEYNİMİZİN GİZLİ GÜCÜ BİLİMSEL

BEYNİMİZİN GİZLİ GÜCÜ

ATOM SAATİ BİLİMSEL

ATOM SAATİ

BELLEK DEĞİŞTİRİLEBİLİR Mİ? BİLİMSEL

BELLEK DEĞİŞTİRİLEBİLİR Mİ?

KADIN BEYNİ Mİ ERKEK BEYNİ Mİ DAHA ÜSTÜN? BİLİMSEL

KADIN BEYNİ Mİ ERKEK BEYNİ Mİ DAHA ÜSTÜN?

FİZİKTE YENİ BİR KUVVET Mİ DOĞUYOR? BİLİMSEL

FİZİKTE YENİ BİR KUVVET Mİ DOĞUYOR?

YASAK TEKNOLOJİLER VE ONLARIN SUSTURULMASI BİLİMSEL

YASAK TEKNOLOJİLER VE ONLARIN SUSTURULMASI

VIKTOR S. GREBENNIKOV ve KARŞI YERÇEKİM GÜCÜ BİLİMSEL

VIKTOR S. GREBENNIKOV ve KARŞI YERÇEKİM GÜCÜ

ZAMAN YOLCULUĞU HAKKINDA TEMEL BİLGİLER BİLİMSEL

ZAMAN YOLCULUĞU HAKKINDA TEMEL BİLGİLER

DEPRESYONA KARŞI MUTLULUĞU ARIYORUZ BİLİMSEL

DEPRESYONA KARŞI MUTLULUĞU ARIYORUZ

HÜCRESEL SAĞLIĞIN SIRLARI BİLİMSEL

HÜCRESEL SAĞLIĞIN SIRLARI

BEYNİMİZDE BİR TUHAF KUANTUM DÜNYA BİLİMSEL

BEYNİMİZDE BİR TUHAF KUANTUM DÜNYA

KÜTLE ÇEKİMİNİN NE OLDUĞUNU BİLİYOR MUSUNUZ? BİLİMSEL

KÜTLE ÇEKİMİNİN NE OLDUĞUNU BİLİYOR MUSUNUZ?

TENİS OYNAMANIN İNCELİKLERİ BİLİMSEL

TENİS OYNAMANIN İNCELİKLERİ

GÜNEŞ ORTALAMA BİR YILDIZ DEĞİLDİR BİLİMSEL

GÜNEŞ ORTALAMA BİR YILDIZ DEĞİLDİR

PFIZER DOSYALARI TARİHİN EN BÜYÜK TIBBİ SAHTEKARLIĞI BİLİMSEL

PFIZER DOSYALARI TARİHİN EN BÜYÜK TIBBİ SAHTEKARLIĞI

LAKTİK ASİT KAS YORGUNLUĞUNUN TEK NEDENİ Mİ? BİLİMSEL

LAKTİK ASİT KAS YORGUNLUĞUNUN TEK NEDENİ Mİ?

NIKOLA TESLA’NIN DEPREM MAKİNASI BİLİMSEL

NIKOLA TESLA’NIN DEPREM MAKİNASI

MANYETİZMANIN GÖRÜNMEZ GÜCÜ BİLİMSEL

MANYETİZMANIN GÖRÜNMEZ GÜCÜ

MADDE ANTİ MADDE GİZEMLERİ BİLİMSEL

MADDE ANTİ MADDE GİZEMLERİ

ATOMLARIN YAPISI VE GÜCÜ BİLİMSEL

ATOMLARIN YAPISI VE GÜCÜ

NOvA DENEYİ VE NÖTRİNO GİZEMLERİ BİLİMSEL

NOvA DENEYİ VE NÖTRİNO GİZEMLERİ

DEMANS NASIL TESPİT EDİLİR BİLİMSEL

DEMANS NASIL TESPİT EDİLİR

ÇOKLU EVRENLER NEREDE? BİLİMSEL

ÇOKLU EVRENLER NEREDE?

ÇOKLU EVREN TÜRLERİ BİLİMSEL

ÇOKLU EVREN TÜRLERİ

Yorum Yap